Trong bối cảnh làn sóng Trí tuệ Nhân tạo (AI) đang bùng nổ với tốc độ chóng mặt, việc trang bị kiến thức và kỹ năng làm chủ các công cụ AI trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Cuốn sách "Chat GPT Thực Chiến", được chấp bút bởi các tác giả Dịch Dương, Phan Trạch Bân (còn được gọi là Phan Trách Bân), và Lý Thế Minh, do Huyền Trang dịch, và được NXB Dân Trí phát hành vào tháng 08/2024, ra đời với mục tiêu trở thành "cẩm nang thiết yếu" giúp người đọc khai thác sức mạnh của AI để tạo ra giá trị thực tiễn trong cuộc sống và công việc.
Cuốn sách dày 269 trang, cung cấp một cái nhìn tổng quan và thực tiễn về việc học, sử dụng, và vận hành các ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nội dung chính của sách bao gồm:
- Nhập môn ChatGPT
- Làm chủ công cụ viết AI
- Nhập môn Midjourney AI
- Ứng dụng ChatGPT trong tạo âm thanh, sản xuất video, digital human
- Nâng cao hiệu quả học tập và làm việc
- Xu hướng của lĩnh vực trí tuệ nhân tạo
Tác giả Dịch Dương, người sáng lập câu lạc bộ Phá Cục AI, nhấn mạnh trong lời nói đầu rằng cuốn sách là cơ hội để những người không muốn bị tụt hậu học hỏi và ứng dụng AI. Ông tin rằng thế giới tương lai là thế giới của "cá thể siêu cấp", và việc sử dụng tốt công cụ AI có thể giúp con người đạt được điều này, làm được nhiều việc hơn với ít người hơn. Quan điểm này được củng cố bởi nhận định của ông lớn Mã Hóa Đằng về AI như một "cơ hội mấy trăm năm khó gặp", tương tự như cuộc cách mạng phát minh ra điện.

Những giá trị cốt lõi vẫn còn nguyên vẹn
Mặc dù lĩnh vực AI phát triển "với tốc độ chóng mặt" và có nhiều mô hình ngôn ngữ tương tự xuất hiện liên tục, cuốn sách "Chat GPT Thực Chiến" vẫn giữ vững những giá trị thực tiễn và cốt lõi rất đáng ghi nhận:
- Nền tảng nhập môn AI quan trọng: Cuốn sách giới thiệu rõ ràng ChatGPT là gì, cách hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ khổng lồ GPT, và lý do tại sao nó lại tạo nên sự bùng nổ ("một hiện tượng công nghệ toàn cầu"). Đây là những kiến thức nền tảng giúp người đọc định hình tư duy về AI tổng quát (khác với AI "thẳng góc" trước đây như AlphaGo).
- Tư duy ứng dụng AI thực chiến: Thay vì sa đà vào lý thuyết phức tạp, sách tập trung vào việc "làm thế nào" để sử dụng AI hiệu quả. Quan điểm về "làm chủ công cụ AI" để "tạo ra thành tích", và tầm nhìn về "cộng sinh giữa AI và con người", là những định hướng giá trị bền vững trong thời đại số.
- Kỹ năng viết Prompt (câu lệnh) - Điểm sáng nhất: Đây là phần được đầu tư sâu và mang tính thực tiễn cao nhất. Sách giải thích Prompt là gì một cách đơn giản và nhấn mạnh tầm quan trọng của Prompt chi tiết để nhận được câu trả lời chuẩn xác. Cuốn sách tổng kết các nguyên tắc tạo Prompt (đơn giản rõ ràng giảm mơ hồ, nhất định phải có thông tin quan trọng, vấn đề có tính tập trung, sử dụng đúng ngữ pháp, thay đổi nhiều lần) và phân tích các nguyên tố của Prompt (Mệnh lệnh, Ngữ cảnh, Thông tin đầu vào, Chỉ thị đầu ra). Các hình thức Prompt thường dùng như dạng câu hỏi, trần thuật, nhập vai, mô phỏng cũng được trình bày chi tiết kèm ví dụ. Khả năng giao tiếp hiệu quả với AI thông qua Prompt là kỹ năng "làm ít được nhiều" và là giá trị cốt lõi không bị lỗi thời nhanh chóng dù mô hình AI có thay đổi phiên bản.
- Phổ rộng các lĩnh vực ứng dụng: Cuốn sách cung cấp một cái nhìn đa dạng về cách AI có thể hỗ trợ từ viết lách (bài blog, mô tả sản phẩm, caption, kịch bản quảng cáo), tạo hình ảnh (Midjourney), âm thanh, video, digital human, đến nâng cao hiệu quả học tập và làm việc tại nơi làm việc (báo cáo, tóm tắt, sơ yếu lý lịch, phỏng vấn). Các ví dụ thực tế được cung cấp trong sách giúp người đọc hình dung rõ ràng tiềm năng ứng dụng.
- Ngôn ngữ dễ tiếp cận: Cuốn sách sử dụng ngôn ngữ thân thiện, giải thích các khái niệm phức tạp bằng cách diễn đạt đơn giản, kèm theo ví dụ minh họa sinh động, giúp người đọc không chuyên về công nghệ cũng có thể dễ dàng tiếp thu.
Những điểm cần lưu ý do sự phát triển nhanh chóng của AI
Cuốn sách được xuất bản vào tháng 8 năm 2024. Tuy nhiên, lĩnh vực AI là một lĩnh vực có tốc độ "tăng trưởng mạnh mẽ" với sự xuất hiện liên tục của các "mô hình ngôn ngữ tương tự khác", và sự cải tiến không ngừng của các mô hình hiện có (ví dụ, các phiên bản cập nhật của ChatGPT). Do đó, một số nội dung trong sách có thể có "sự tụt hậu nhất định" so với thời điểm hiện tại:
- Giao diện người dùng (UI/UX): Giao diện của các công cụ như ChatGPT hay Midjourney có thể đã có những cập nhật, thay đổi so với những hình ảnh hoặc mô tả trong sách. (Thông tin này dựa trên hiểu biết chung về sự phát triển phần mềm và không có trong các nguồn cụ thể về sách này).
- Tính năng cụ thể và khả năng của mô hình: Khả năng của các mô hình AI (ví dụ: ChatGPT phiên bản mới hơn, Midjourney phiên bản mới hơn) có thể đã được mở rộng, cải thiện chất lượng phản hồi, tốc độ xử lý, hoặc thêm bớt các tính năng cụ thể. Các công cụ AI mới hơn hoặc ít phổ biến hơn tại thời điểm sách ra mắt có thể đã trở nên nổi bật hơn. (Thông tin này dựa trên hiểu biết chung về sự phát triển AI và không có trong các nguồn cụ thể về sách này).
- Thị trường công cụ AI: Dù sách có đề cập đến một số đối thủ của ChatGPT như New Bing, ERNIE Bot, Tongyi Qianwen, Spark Desk, thị trường AI luôn có sự cạnh tranh và thay đổi, các công cụ mới có thể đã xuất hiện hoặc các công cụ hiện có đã có những bước tiến đáng kể hơn.
Tuy nhiên, việc những chi tiết cụ thể về công cụ có thể thay đổi không làm giảm đi giá trị cốt lõi của cuốn sách. "Chat GPT Thực Chiến" cung cấp tư duy và nguyên tắc để làm việc với AI, đặc biệt là kỹ năng viết Prompt hiệu quả. Kỹ năng này là nền tảng và sẽ vẫn hữu ích dù bạn sử dụng phiên bản AI nào hay công cụ AI nào (trong lĩnh vực ngôn ngữ). Cuốn sách dạy bạn cách tiếp cận và làm chủ, chứ không chỉ là hướng dẫn sử dụng một phiên bản phần mềm cụ thể.
Đối tượng nên đọc cuốn sách này (ngay cả thời điểm hiện tại)
Với những giá trị cốt lõi còn nguyên và cách tiếp cận thực tiễn, cuốn sách "Chat GPT Thực Chiến" vẫn là một tài liệu đáng đọc cho nhiều đối tượng:
- Người mới bắt đầu tìm hiểu về AI và ChatGPT: Sách cung cấp kiến thức nhập môn dễ hiểu, giúp bạn làm quen với khái niệm và tiềm năng của công cụ.
- Người muốn ứng dụng AI vào công việc và học tập: Các ví dụ và hướng dẫn chi tiết trong sách rất hữu ích cho việc tăng hiệu suất, từ viết nội dung đến sắp xếp công việc.
- Chuyên viên Marketing và Content Creator: Cuốn sách cung cấp các kỹ thuật và ý tưởng cụ thể để sáng tạo nội dung hiệu quả hơn với AI.
- Doanh nhân và Nhà quản lý: Sách giúp họ hiểu tiềm năng của AI trong việc tối ưu hóa quy trình kinh doanh, marketing, tuyển dụng, và tiết kiệm chi phí.
- Sinh viên và người học về công nghệ: Cuốn sách mang đến cái nhìn về ứng dụng thực tế của AI, đặc biệt là trong lĩnh vực sáng tạo nội dung và nâng cao hiệu quả cá nhân.
- Bất kỳ ai tò mò về AI và không muốn bị tụt hậu: Nếu bạn muốn nắm bắt cơ hội và "làm chủ công cụ AI" trong thời đại số, đây là điểm khởi đầu tốt.
Kết luận
"Chat GPT Thực Chiến" là một cuốn sách mang tính "cách mạng" trong việc khai thác công nghệ AI. Dù AI là lĩnh vực luôn tiến về phía trước, khiến một số chi tiết cụ thể trong sách có thể không còn hoàn toàn "thời thượng", cuốn sách này vẫn là một nguồn tài nguyên quý giá. Nó cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc, tư duy ứng dụng thực tế, và quan trọng nhất là kỹ năng "làm chủ" AI thông qua việc viết Prompt hiệu quả. Đối với những ai đang tìm kiếm một "chiếc chìa khóa" để bắt đầu hành trình làm chủ AI và khai thác tiềm năng của nó trong công việc, học tập và cuộc sống cá nhân, cuốn sách này vẫn xứng đáng có một vị trí trên kệ sách của bạn.