Bạn có phải là người mới tìm hiểu về thế giới kỳ diệu của AI tạo ảnh? Bạn đã nghe nói về khả năng biến chữ viết thành hình ảnh của ChatGPT (thông qua DALL·E 3) nhưng vẫn còn bỡ ngỡ không biết bắt đầu từ đâu, đặc biệt là làm thế nào để "ra lệnh" cho AI hiểu đúng ý mình? "Prompt" chính là chìa khóa, và bài viết này sẽ là hướng dẫn chi tiết cách viết prompt cho người mới bắt đầu, giúp bạn tự tin tạo ra những bức ảnh AI đầu tiên.
Prompt là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy?
Trong ngữ cảnh AI tạo ảnh, "prompt" hiểu đơn giản là một đoạn văn bản mô tả, một câu lệnh hoặc một yêu cầu mà bạn cung cấp cho mô hình AI (như ChatGPT/DALL·E 3) để nó tạo ra hình ảnh. Chất lượng của prompt quyết định trực tiếp đến chất lượng và độ chính xác của hình ảnh mà AI tạo ra.
Một prompt tốt giống như một bản chỉ dẫn rõ ràng cho một họa sĩ thiên tài nhưng lại không thể đọc được suy nghĩ của bạn. Bạn mô tả càng chi tiết, cụ thể và dễ hiểu, "người họa sĩ AI" càng có khả năng phác họa đúng bức tranh trong tâm trí bạn. Ngược lại, một prompt mơ hồ, chung chung sẽ dẫn đến những kết quả ngẫu nhiên, không như ý.
Các thành phần cơ bản của một prompt hiệu quả cho người mới
Đối với người mới bắt đầu, việc nắm vững các thành phần cốt lõi sau sẽ giúp bạn xây dựng những prompt đầu tiên một cách dễ dàng:
- Chủ thể (Subject): Đây là đối tượng chính bạn muốn AI vẽ. Hãy mô tả nó rõ ràng.
- Ví dụ:
một con mèo
,một cô gái
,một chiếc ô tô thể thao
. - Tốt hơn:
một con mèo tam thể lông ngắn
,một cô gái trẻ tóc vàng
,một chiếc ô tô thể thao màu đỏ
.
- Ví dụ:

- Hành động/Trạng thái (Action/State): Chủ thể đang làm gì hoặc ở trong trạng thái nào?
- Ví dụ:
đang ngủ
,đang mỉm cười
,đang chạy nhanh
.
- Ví dụ:
- Bối cảnh/Môi trường (Setting/Background): Chủ thể đang ở đâu? Xung quanh có gì?
- Ví dụ:
trên một chiếc ghế sofa
,trong một khu rừng thông
,trên đường phố New York
.
- Ví dụ:
- Chi tiết bổ sung (Additional Details): Các yếu tố phụ làm rõ hơn hình ảnh.
- Ví dụ:
mặc áo len màu xanh
,có một tách cà phê bên cạnh
,bầu trời đầy sao
.
- Ví dụ:
Công thức viết prompt đơn giản cho người mới: Ai/Cái gì + Làm gì + Ở đâu + Chi tiết phụ
Dựa trên các thành phần trên, bạn có thể áp dụng một công thức đơn giản:
[Chủ thể] + [đang/làm/ở trạng thái] + [Hành động/Trạng thái] + [ở/tại/trong] + [Bối cảnh/Môi trường] + [với/có/mang] + [Chi tiết phụ].
Ví dụ prompt cơ bản và kết quả (mô tả)
Hãy thử áp dụng công thức trên:
- Prompt 1:
một con mèo tam thể lông ngắn đang ngủ trên một chiếc ghế sofa màu xanh dương trong phòng khách có cửa sổ lớn.
- Kết quả mong đợi: Hình ảnh một chú mèo tam thể đang cuộn tròn ngủ trên chiếc sofa xanh, bối cảnh là phòng khách với ánh sáng từ cửa sổ.
- Prompt 2:
một cô gái trẻ tóc vàng đang mỉm cười và cầm một bó hoa hướng dương trên một cánh đồng hoa vào buổi chiều tà.
- Kết quả mong đợi: Hình ảnh cô gái tóc vàng tươi cười giữa cánh đồng hoa, tay ôm bó hướng dương, ánh sáng hoàng hôn dịu nhẹ.
Mẹo nhỏ để cải thiện prompt ban đầu của bạn
Khi đã quen với cấu trúc cơ bản, bạn có thể từ từ thêm các "gia vị" để hình ảnh trở nên ấn tượng hơn:
- Thêm chi tiết về màu sắc: Thay vì "ghế sofa", hãy thử "ghế sofa màu kem".
- Thêm mô tả về ánh sáng: "ánh sáng ban mai dịu nhẹ" hay "ánh đèn đường buổi tối".
- Thử nghiệm với phong cách (style): Dù là người mới, bạn có thể thử thêm các từ đơn giản như
ảnh chụp (photo)
,tranh vẽ (painting)
,hoạt hình (cartoon)
.
Những lỗi thường gặp của người mới khi viết prompt (và cách tránh)
- Prompt quá ngắn và chung chung: "vẽ con chó". AI sẽ không biết bạn muốn chó gì, làm gì, ở đâu. -> Hãy thêm chi tiết!
- Sử dụng từ ngữ mơ hồ, đa nghĩa: Các từ có nhiều nghĩa có thể khiến AI hiểu sai. -> Cố gắng dùng từ rõ ràng.
- Kỳ vọng AI đọc được suy nghĩ: AI chỉ làm theo những gì bạn viết. -> Nếu bạn không mô tả, AI sẽ tự "sáng tạo" (và thường là không đúng ý bạn).
Lời kết và bước tiếp theo
Việc viết prompt hiệu quả là một kỹ năng cần thời gian để rèn luyện. Đừng nản lòng nếu những bức ảnh đầu tiên chưa hoàn hảo. Hãy bắt đầu với những prompt đơn giản, áp dụng các thành phần cơ bản đã học, và quan sát cách AI phản hồi. Dần dần, bạn sẽ hiểu hơn về cách "giao tiếp" với AI và tạo ra những hình ảnh ngày càng ấn tượng.
Để khám phá sâu hơn về nghệ thuật viết prompt từ cơ bản đến nâng cao, tìm hiểu hàng chục ứng dụng thực tế trong nhiều lĩnh vực, và sở hữu kho từ khóa, template "ăn liền" giúp bạn bứt phá khả năng tạo ảnh AI, bạn có thể tham khảo cuốn ebook "EBOOK: TẠO ẢNH THỰC CHIẾN TỪ CƠ BẢN ĐẾN NÂNG CAO VỚI CHATGPT" của Nhật Mai (Để AI tính). Cuốn sách sẽ là người bạn đồng hành chi tiết, giúp bạn tự tin làm chủ công cụ AI tạo ảnh mạnh mẽ này.
Chúc bạn có những trải nghiệm thú vị và tạo ra thật nhiều hình ảnh độc đáo!